Την προηγούμενη εβδομάδα τελείωσε
το Ευρωπαϊκό τουρνουά Ποδοσφαίρου της UEFA σε συνεργασία με την ΕΠΟ στο Αγρίνιο
για κατηγορίες U16 για κορίτσια και αγόρια (Γαλλία-Ουαλία -Ρωσία -
Σλοβακία-Ελλάδα). Κατά την διάρκεια των αγώνων, σε κάποιοι στιγμή συνάντησα τον
παλιό μου φίλο τον προπονητή της Ελληνικής ομάδας U16 τον Βασίλη Γεωργόπουλο
στο παιχνίδι (Ρωσίας - Σλοβακίας) και κουβέντα στη κουβέντα κάποια στιγμή
έφτασε και στην οργάνωση των ομάδων και μου λέει, «...έχω πάθει πλάκα με τα
επιτελεία των ξένων ομάδων, και εμείς εδώ είμαστε μόνο 3, ενώ οι άλλες ομάδες
έχουν 10 άτομα και πάνω ...», άλλωστε λόγο της επιστημονικής μου ιδιότητας
παρακολουθώ την εξέλιξη της επιστήμης του αθλητισμού από κοντά και έχω να πω τα
εξής:
Ορισμένοι στην Ελλάδα που ασχολούνται με το
ποδόσφαιρο από διάφορα πόστα (Γενικοί Αρχηγοί - Διευθύνοντες Σύμβουλοι -
Πρόεδροι κλπ) δεν έχουν καταλάβει ακόμη ότι οι σημερινοί ποδοσφαιριστές τείνουν
να γίνουν μηχανές του αθλητισμού «με την καλή έννοια». Το ποδόσφαιρο είναι
άρρηκτα συνδεδεμένο με υψηλό δείκτη φυσικής κατάστασης. Δηλαδή οι παίκτες θα
πρέπει να είναι πρώτα Αθλητές και μετά Ποδοσφαιριστές θα πρέπει να τρέχουν για
ενενήντα (90) λεπτά σε φουλ αγωνιστικούς ρυθμούς και κατ΄ επέκταση αυτό να συμβαίνει
σε όλη την αγωνιστική περίοδο (πρώτο και δεύτερο γύρο) και χωρίς να έρχονται
αντιμέτωποι με τραυματισμούς.
Αυτό που έχω να πω από την εμπειρία μου τόσα
χρόνια με την ενασχόληση με το ποδόσφαιρο, καθώς επίσης και από τις
επιστημονικές μου γνώσεις ο Έλληνας Προπονητής δεν είναι υποδεέστερος από τους
ξένους και δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από αυτούς. Το πρόβλημα στο Ελληνικό
ποδόσφαιρο κατά την άποψη πολλών, εντοπίζεται αλλού και αυτό έχει ως αποτέλεσμα
την μη επιστημονική στελέχωση των ομάδων:
Οι ξένες ομάδες έχουν δημιουργήσει
επιστημονικά επιτελεία (τιμ) πάνω από δέκα (10) ειδικότητες, «είναι η ομάδα
πίσω από την ομάδα που λέει και ο φίλος μου ο Γιώργος Χατζάρας » και βλέπουμε
σε μία ομάδα να έχει είκοσι (20) άτομα Αθλητικό επιστημονικό προσωπικό και (6-8)
Ιατρικό επιστημονικό προσωπικό.
Θα σας αναφέρω τις ειδικότητες που έχουν οι
ξένες ομάδες:
• Προπονητής
•
Βοηθοί προπονητών (1-2)
•
Εργοφυσιολόγος (1-2)
•
Γυμναστές- Προπονητές Φυσικής κατάστασης (2-3)
•
Γυμναστές - Προπονητές αποκατάστασης & προπονητικής επανένταξης (1-2)
•
Αναλυτές - κατάσκοποι (5-7)
•
Ιατρικό τιμ (Αθλητίατρος - Χειρούργος Ορθοπεδικός-
Φυσίατρος-Παθολόγος-Ψυχολόγος)*
• Φυσικοθεραπευτές (3-4)
•
Διατροφολόγος
*υπάρχουν
και εξωτερικοί συνεργάτες όπως οφθαλμίατροι οδοντίατροι κλπ.
Όμως, όλες οι παραπάνω ειδικότητες συνεργάζονται
μεταξύ τους άψογα χωρίς να εισέρχεται ο ένας στα επιστημονικά πεδία του άλλου
και σε τακτά χρονικά διαστήματα συναντιούνται και με συντονιστή τον πρώτο
προπονητή γίνεται πάντα η σχετική ενημέρωση για την πορεία της ομάδας σε όλα τα
επίπεδα, βέβαια το σπουδαιότερο είναι ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν προσλαμβάνονται
με κομματικά κριτήρια, αλλά με αξιοκρατικά και με την επιστημονική τους
επάρκεια.
Βλέπουμε
μερικές φορές στην τηλεόραση αγώνες champion League. Παρατηρώντας τους παίκτες
των ομάδων βλέπουμε ότι στο 60 ή 70 λεπτό ο προπονητής κάποια στιγμή μπορεί να
αλλάξει και τον καλύτερο παίκτη. Ο κοινός φίλαθλος εκείνη τι στιγμή μπορεί να
μην καταλαβαίνει γιατί εγινε αυτό. Ένα άλλο κομμάτι που έχει εισέρθει στο
ποδόσφαιρο είναι η τεχνολογία της πληροφορικής, αν προσέξουμε μπορούμε να δούμε
ότι σε κάποιο σημείου του πάγκου κάθεται κάποιος συνεργάτης του προπονητή που
στα χέρια του έχει έναν υπολογιστής, ο οποίος είναι συνδεδεμένος με κάθε παίκτη
με ειδικό τσιπάκι και παρακολουθεί όλους τους παίκτες της ομάδας του που
αγωνίζονται και ανά πάσα στιγμή είναι σε θέση με την μέθοδο της τεχνολογίας
ελέγχοντας όλες τις επιβαρύνσεις του ποδοσφαιριστή ακόμη και τις ενεργειακές
του δαπάνες, αυτός που παρακολουθεί εκείνη τη στιγμή τους παίκτες ξέρει τι
ακριβώς γίνεται για τον καθένα παίκτη της ομάδας του ξεχωριστά και αυτός
διαπιστώνει αν ο παίκτης μπορεί να συνεχίσει σε υψηλούς ρυθμούς, απλώς εμείς
που παρακολουθούμε από την τηλεόραση δεν μπορούμε να καταλάβουμε το τι ακριβώς
συμβαίνει εκείνη τι στιγμή.
Επανέρχομαι
στην ερώτηση αν οι ελληνικές ομάδες αποφασίζουν να στελεχώσουν τις ομάδες τους
με επιστημονικό προσωπικό, ξέρετε τι θα γίνει? η απάντηση είναι απλή. Η επιλογή
θα γίνει με όχι αξιοκρατικά και επιστημονικά κριτήρια, αλλά με τον αν μας
αρέσει κάποιος ή αν ντύνεται κομψά είναι ψηλός ή κοντός και κάνει ότι του λέμε
«εμείς». Αγαπητοί φίλοι η επιστήμη κατευθύνεται μόνο από επιστήμονες και όχι
από τσαρλατάνους.
Ερχόμαστε τώρα στην αξιολόγηση και οργάνωση της
προπόνησης των ξένων Ομάδων.
Πριν την έναρξη της προετοιμασίας γίνονται
Ιατρικές εξετάσεις οι οποίες αξιολογούνται από το Ιατρικό τιμ και στη συνέχεια
γίνονται οι εργομετρικές εξετάσεις οι οποίες διαβάζονται και ερμηνεύονται από
Εργοφυσιολόγο της ομάδας (και όχι από χειριστή μηχανημάτων, τώρα τελευταία
έχουν βαπτιστεί πολλά άτομα Εργοφυσιολόγοι, α! ρε Ελλάδα , άλλωστε στην Ελλάδα
είσαι ότι δηλώσεις, το είπε ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΣΑΡΟΥΧΗΣ), στη συνέχεια σχεδιάζετε με
βάση τις αρχές της προπονητικής το πρόγραμμα προπόνησης από τον Εργοφυσιολόγο
σε συνεργασία με τον προπονητή φυσικής κατάστασης, λαμβάνοντας πάντα σοβαρά
υπόψη τις ενεργειακές δαπάνες του αθλήματος και τις υποχρεώσεις της ομάδας στο
πρωτάθλημα τις χώρας του αλλά και σε εθνικό επίπεδο. Συνέχεια η εκτέλεση της
προπόνηση γίνεται πλέον με σύγχρονα μέσα (video analysis) Βιντεοπροβολή των
ασκήσεων με Animation με διάφορα σύστημα , γιατί όπως λένε και οι κινέζοι μια
εικόνα είναι ίσον με χίλιες λέξεις. Τώρα η κάθε προπονητική μονάδα στον
εβδομαδιαίο κύκλο ελέγχεται με τηλεμετρικά συστήματα πχ. Συστήματα
(Polar-Hosand-Gpsport) και άλλα πολλά που υπάρχουν στην αγορά. Μετά το πέρας
της προετοιμασίας την 10η -12η εβδομάδα γίνεται ο επανέλεγχος Ιατρικών και
Εργομετρικών εξετάσεων για να διαπιστωθεί εάν ο προγραμματισμός και ο
σχεδιασμός της προετοιμασίας που έγινε επί χάρτου ανταποκρίθηκε επί χόρτου. Σε
περίπτωση που συμβαίνει το οτιδήποτε ο Εργοφυσιολόγος επαναπροσδιορίζει τις
προπονητικές επιβαρύνσεις και διορθώνει τα πιθανά λάθη που έγιναν. Στον ετήσιο
προγραμματισμό δεν υπάρχει η λεγόμενη κατά την λαϊκή ρύση «η ομάδα έκανε
κοιλιά» κοιλιές υπάρχουν στα κρεοπωλεία και στα χασάπικα, στον Αθλητισμό αυτό
λέγεται προπονητική κάμψη και οφείλεται σε λάθος προγραμματισμό και σχεδιασμό
των προπονητικών επιβαρύνσεων ή σε λάθος εφαρμογής των προπονητικών επιβαρύνσεων,
από τον προπονητή φυσικής κατάστασης.
Oι
εργομετρικές εξετάσεις πρέπει να γίνονται για να αποφεύγονται τα λάθη από τον
μικροκυκλο μέχρι τον ετήσιο προγραμματισμό:
Ο
Εργομετρικός έλεγχος (εργαστηριακός & υπαίθριος) γίνεται για το αγωνιστικό
προφίλ του ποδοσφαιριστή και για τον επαναπροσδιορισμό των προπονητικών στόχων,
με απώτερο σκοπό τον ετήσιο προγραμματισμό (Μεγάκυκλος-Μεσόκυκλος- Μικρόκυκλος-
Προπονητική Μονάδα & Μεταβατική περίοδο, καθώς επίσης και την ισομερή
κατανομή των επιβαρύνσεων σε υποομάδες σχετικά με τα ατομικά στοιχεία του κάθε
ποδοσφαιριστή) θα πρέπει να γίνεται τουλάχιστον τέσσερες (4) φορές το χρόνο,
ανάλογα με τις δυνατότητες της ομάδας. Με Βάση τα δεδομένα και τις αναλύσεις
των εργομετρικών εξετάσεων γίνεται εξατομικευμένος προπονητικός σχεδιασμό στις
ανάγκες και απαιτήσεις του κάθε ποδοσφαιριστή , ατομικά προγράμματα εκγύμνασης
Φυσικής Κατάστασης για αδύνατα και δυνατά σημεία του, σχεδιασμός μεταβολικών
ζωνών για τις ανάλογες προπονητικές επιβαρύνσεις, (Αερόβια - Αναερόβια Ισχύ &
Αναερόβιο Κατώφλι), με σκοπό τηλεμετρικής παρακολούθηση των προπονητικών
επιβαρύνσεων και με ταυτόχρονο έλεγχο, γιατί σε μία ομάδα που αποτελείται από
26-28 παίκτες ο καθένας έχει τα δικά του δυνατά στοιχεία, τις δικές τους
αδυναμίες, τα δικά του, ξεχωριστά χαρακτηριστικά. Για να έχεις το καλύτερο
αποτέλεσμα, λοιπόν, θα πρέπει να δουλεύεις με κοινό στόχο, αλλά διαφορετική
μέθοδο στον καθένα, είναι αδύνατον μέσα σε μία ομαδική προπόνηση 1,5 ώρας να
δουλέψουμε τα πάντα.
Στα μεγάλα Αστικά κέντρα (Αθήνα - Θεσσαλονίκη
Πάτρα κλπ, βλέπε Ολυμπιακό στάδιο Αθηνών Ο.Α.Κ.Α.) βλέπουμε καθημερινά
ποδοσφαιριστές από Super League μέχρι ερασιτεχνικό και ακαδημίες ποδοσφαίρου να
έχουν PERRSONAL TRAINERS. Τώρα ερχόμαστε σε κάποιες επαρχιακές πόλεις, που οι
ομάδες ανεξαρτήτου κατηγορίας παρεμβαίνουν παράγοντες με ερασιτεχνική νοοτροπία
και κυνηγάνε τους ποδοσφαιριστές τους να μην πηγαίνουν στους ειδικούς και
γίνουν καλύτεροι αθλητές ποδοσφαιριστές. Όταν πριν από πολλά χρόνια ο ΛΙΟΝΕΛ
ΜΕΣΙ- ΚΡΙΣΤΙΑΝΟ ΡΟΝΑΛΝΤΟ- ΛΕΟΝ ΜΠΕΙΛΙ κ.λ.π., είχαν από 2-3 personal trainers
(ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥΣ: Γυμναστές, Φυσικοθεραπευτές, Διατροφολόγους, Γυμναστές
Αποκατάστασης, Εργοφυσιολόγους κ.λ.π.).
Το
όλο οξύμωρο στην υπόθεση ειναι οτι, στην Ελλάδα πληρώνουν οι γονείς, οι
μάνατζερ ή οι ίδιοι οι ποδοσφαιριστές από την τσέπη τους, τους personal
trainers. Γιατί ΚΥΡΙΟΙ δεν αφήνεται τους ποδοσφαιριστές που προσπαθούν ΜΕ ΔΙΚΑ
ΤΟΥΣ ΕΞΟΔΑ να γίνουν καλύτεροι αθλητές ποδοσφαιριστές. ΚΥΡΙΟΙ αυτό θα έχει
όφελος στην ομάδα που αγωνίζονται τόσο σε αγωνιστικό επίπεδο όσο και σε
οικονομικό επίπεδο (πιθανή μεταγραφή σε μεγαλύτερη ομάδα, βλέπε μεταγραφή
ΜΑΥΡΟΠΑΝΟΣ) και επαναλαμβάνω η 1-2 ώρες προπόνησης στην ομάδα δεν επαρκούν να
γίνουν ποδοσφαιριστές υψηλού επιπέδου. Τελικά όλοι αυτοί που απευθύνονται στους
ειδικούς, τους θεωρείται κορόιδα???? και αν ναι, εσείς τι κάνετε γι΄ αυτό????
.
Δρ.
Θανάσης Μουρτζιάπης κ.Φ.Α. Ph.D. Διδάκτωρ Εργοφυσιολογίας
Μεταδιδάκτωρ (P.D.) Μεγιστοποίηση Αθλητικής Απόδοσης
Specialist in Physical
Condition of Sports
