Το VO2max σχετίζεται άμεσα µε το επίπεδο της φυσικής κατάστασης. Ένα τεστ προσδιορισµού του VO2max απαιτεί να ασκηθείτε έως την πλήρη εξάντληση προκειμένου να μετρήσετε την μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου ή κατανάλωση. Το VO2max εκφράζεται είτε ως απόλυτη τιµή ή ως σχετική τιμή σε σχέση µε το βάρος του σώματος. Το απόλυτο VO2 είναι απλά το μέγιστο επίπεδο οξυγονικής πρόσληψης που πετύχατε κατά την διάρκεια του τεστ και μετριέται σε λίτρα ανά λεπτό (L/min). Ωστόσο είναι εµφανές ότι ένα άτοµο που ζυγίζει 100 κιλά θα έχει μεγαλύτερη πρόσληψη O2 από ένα άτομο που ζυγίζει 75 κιλά. Επομένως το VO2 εκφράζεται σε (ml/kg/min) για να εχει άμεση συσχέτιση με το σωματικό βάρος. Το προβλεπόμενο VO2max βασίζεται σε υγιή και φυσιολογικά άτομα και προσαρμόζεται με βάση την ηλικία σας, το βάρος, το ύψος, το φύλο και τον τύπο της άσκησης. Πολύ προπονημένα άτομα μπορεί να ξεπεράσουν σημαντικά τις προβλεπόμενες νόρμες.
Γαλακτικό (αναερόβιο) κατώφλι.
(LT ή AT) Το LT έχει περιγραφεί ως το φορτίο το οποίο δύναται να διατηρηθεί για παρατεταμένη χρονική περίοδο. Επομένως η προπόνηση πάνω από την ζώνη του LT θα οδηγήσει σε γρήγορη εξουθένωση. Ενώ οι Μεταβολικές ζώνες της καρδιακής συχνότητας άσκησης που διαμορφώνονται μετά από το τέστ, δίνουν κατεύθυνση άσκησης για τον καθένα από εμάς σε ατομικό επίπεδο, σε διαφορετική περίπτωση αν πάμε να τις υπολογίσουμε χωρίς το τεστ της VO2max μπορεί να είναι εντελώς άσκοπες για εσάς. Η βασισμένη στο LT σύσταση που τυπώθηκε παραπάνω είναι το αποτέλεσμα της ακριβούς μέτρησης του παρόντος επιπέδου της φυσικής σας κατάστασης και προτείνει συγκεκριμένες μορφές άσκησης για εσάς. Καθώς το επίπεδο της φυσικής σας κατάστασης βελτιώνεται, η επανάληψη του τεστ θα δείξει την βελτίωση και θα τροποποιήσει ανάλογα την προτεινόµενη καρδιακή συχνότητα άσκησης. Ανάλογα µε το πρωτόκολλο του τεστ που χρησιµοποιήθηκε µπορεί µερικές φορές να είναι δύσκολος ο προσδιορισµός του AT. Οι τυπικές τιµές για το LT αντιστοιχούν στο 50 έως 75% του VO2max. Εάν το LT είναι κάτω από το 40%,τουVO2max του θα πρέπει να θεωρηθεί ως µη έγκαιρο το τεστ (ο αθλητής μπορεί να ήταν άρρωστος ή δεν συμμετείχε με προσπάθεια 100%). Το πολύ υψηλό LT, ίσως σχεδόν ίσο µε το VO2max, μπορεί να εμφανιστεί σε δοκιµαζόµενους µε πολύ χαµηλό VO2max (λόγω ασθένειας ή εξασθένησης) ή σε αθλητές όπου ένα υψηλό LT αντανακλά την ικανότητά τους να εργάζονται µε υψηλές επιβαρύνσεις για παρατεταμένες περιόδους.
Αναπνευστικό υπόλοιπο (BR).
Το BR αποτελεί µία ένδειξη της προσπάθειας που καταβάλετε για φτάσετε στο μέγιστο VO2. Η ακρίβεια αυτής της ένδειξης μπορεί να επηρεαστεί από ακατάλληλη µέτρηση του τεστ Μέγιστου Εκπνεόμενου Όγκου (MVV), καθώς το τεστ MVV εξαρτάται σε υψηλό βαθμό από την παρακίνησή σας και την προσπάθεια που καταβάλετε. Ένα χαμηλό BR δείχνει ότι η ικανότητά σας για άσκηση μπορεί να περιορίζεται από την αναπνευστική σας ικανότητα (αναπνοή). Σε κανονικές συνθήκες το BR µειώνεται λόγω της ύπαρξης µέτριας ή σοβαρής περιοριστικής ή αποφρακτικής ασθένειας των πνευµόνων. Το BR µπορεί επίσης να είναι χαµηλό εάν το VO2max σας είναι ιδιαίτερα υψηλό σε σχέση µε την προβλεπόµενη τιµή, δηλαδή, όταν είστε σε πολύ καλή φυσική κατάσταση. Ένα υψηλό BR (ιδιαίτερα εάν και το BR και το HRR είναι υψηλά) δείχνει ότι ίσως τα παρατήσατε νωρίς και ότι το επίπεδο της φυσικής σας κατάστασης ίσως να είναι υψηλότερο ή ότι ο λόγος της πρόωρης εγκατάλειψης του τεστ χρειάζεται περαιτέρω ιατρική έρευνα.
Απόθεµα Καρδιακής Συχνότητας (ΗRR%)
Το ποσοστιαίο HRR αποτελεί µία εκτίμηση της αυξημένης καρδιακής συχνότητας που διατηρείται μετά το τέλος ενός τεστ μέγιστης προσπάθειας. Υπολογίζεται αφαιρώντας την υψηλότερη καρδιακή συχνότητα που μετρήθηκε κατά την διάρκεια του τεστ από την προβλεπόµενη μέγιστη καρδιακή συχνότητα. Ένα υψηλό HHR μπορεί να οφείλεται σε πρώιμη εγκατάλειψη του τεστ λόγω μικρής προσπάθειας ή μπορεί να αποτελεί ένδειξη καρδιακής ή πνευμονικής πάθησης. Το HRR µπορεί επίσης να επηρεαστεί από διάφορα φάρµακα. Σε κανονικές συνθήκες το HRR είναι λιγότερο από 15%.
Προτεινόμενη Καρδιακή Συχνότητα Άσκησης.
Συστήνεται να γυμνάζεστε µε την δραστηριότητα της προτίμησής σας 5 φορές την εβδομάδα στην καρδιακή συχνότητα που προτείνεται στο προπονητικό πλάνο από τον εργοφυσιολόγο της ομάδας σας. Θα πρέπει να επανα-εξεταστείτε σε 4 έως 6 εβδοµάδες για επαναπροσδιορισμό των προπονητικών στόχων.
Δρ. Θανάσης Μουρτζιάπης κ.Φ.Α Ph.D. Exercise Physiology
Post Doctoral Dissertation Μεγιστοποίηση Αθλητικής Απόδοσης
